GÜNEY AZERBAYCAN

Güney Azerbaycan Türkleri,İran’ın en büyük etnik gruplarından biri olmasına rağmen kültür,dil ve siyasi temsil bakımından hakları kısıtlıdır.

COĞRAFİ ÖNEMİ;

Güney Azerbaycan, İran’ın sınırları içerisinde bulunur. Nüfusunun büyük bir kısmını Azerbaycan Türkleri oluşturur. Başlıca şehirleri tarihi ve ekonomik açıdan stratejik öneme sahip olan Tebriz, Erdebil, Urmiye ve Zencan’dır. Sınır komşuları Türkiye, Ermenistan ve Azerbaycan Cumhuriyeti’dir.

Karasu ve Zencan Nehri gibi su kaynakları bölgenin tarımsal faaliyetleri konusunda önemli rol oynamaktadır.Tarımsal faaliyetlerin yanında sanayi, hayvancılık ve madencilik bakımından da zengindir.

TARİHSEL SÜREÇ;

Rus -İran savaşları sonrası imzalanan Gülistan antlaşması(1813) ve Türkmençay antlaşması(1828) ile Aras Nehri, İran ve Rus İmparatorluğu arasında sınır olarak belirlenmiştir.Böylece Azerbaycan’ın kuzeyi Rus İmparatorluğuna, güneyi ise İran’a bırakılmıştır.Kuzey Azerbaycan, Rus imparatorluğu’ndan sonra Sovyetlere, ardından Azerbaycan Cumhuriyeti’ne bırakılmıştır.

İRAN-AZERBAYCAN İLİŞKİLERİ;

Azerbaycan, resmi olarak İran ile ilişkileri bozmadan meseleyi insan hakları düzeyinde dile getirmektedir.Ancak ABD ve AB’deki Azerbaycan Diasporası bu konuda aktiftir.

AYRIMCILIKLAR;

Azerbaycan Türkçesi, milyonlarca insanın anadili olmasına rağmen okullarda öğretilmesi yasaktır.

Azerbaycan Türkçesi konuşan öğrenciler ve memurlar zaman zaman ayrımcılığa uğramakta ve aşağılanmaktadır. Bu duruma örnek olarak 2006 yılında İran Gazetesi adlı yayın organında Türkleri hamam böceği ile aşağılayan bir karikatür yayınlanmış ve Türkler tarafından tepki çekerek protestolara sebep olmuştur.Bunun yanısıra Tebriz ve Erdebil gibi şehirlerde anadili hakları için protesto düzenleyen aktivistler sert şekilde müdahaleye maruz kalmakta ve gözaltına alınmaktadır.

Fars milliyetçisi kesimler tarafından eşek gibi söylemler ve Türkleri düşük zekalı göstermek için anlatılan Türk fıkraları ayrımcılığın en belirgin kanıtlarıdır.